phuonglinh
Member
Không biết từ bao giờ, con gà đã trở thành vật nuôi gắn bó thân thiết với con người. Có lẽ, do tính hữu ích của nó là dễ thích nghi với điều kiện sống, thân thiện với con người, là nguồn lương thực dự trữ giàu dinh dưỡng ( cho thịt, trứng) và còn là công cụ báo thức cho con người. Chắc vì vậy, mà nó bén rễ ăn sâu vào tâm hồn người Việt; và được con người mô tả trong các tác phẩm văn, thơ, hội họa, âm nhạc, trở thành nghệ thuật rất riêng của văn hóa Việt.
“ Chân đạp miền thanh địa,
Đầu đội mũ bình thiên,
Mình mặc áo mã tiên,
Ban ngày đôi ba vợ,
Tôi một mình nằm riêng”.
Hình ảnh con gà cũng thường xuyên xuất hiện ở một số tác phẩm văn học như: “ Quê nội” của nhà văn Võ Quảng, thơ “ Ò ó o” của Trần Đăng Khoa, “ Tranh gà” trong tranh Đông Hồ… và còn hình tượng hóa vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam với mái tóc đuôi gà. Qua đó, ta thấy hình ảnh con gà đã gắn bó như thế nào với đời sống sinh hoạt của con người Việt Nam.
Chắc không ai có thể biết từ khi nào con gà được con người thuần dưỡng để trở thành vật nuôi nhưng chắc chắn rằng nó đã xuất hiện với con người từ khi khai hoang lập địa và phát triển mạnh mẽ cho đến ngày nay. Trải qua các giai đoạn lịch sử của đất nước thân phận của con gà cũng có những thăng trầm riêng của nó, từ thời phong kiến hình ảnh con gà thường gắn liền với những dũng tướng, những trận chiến sinh tử, sống còn và đặc biệt trong các hội hè đình đám không thể thiếu môn chọi gà; ngày xưa môn chọi gà mang đậm tính nghệ thuật chứ không ăn thua sát phạt đỏ đen bị xã hội lên án như bây giờ. Mỗi địa phương, vùng miền đều có những giống gà nổi tiếng như: Miền Bắc có gà Đồ Sơn( Hải Phòng), Nghi Tàm, Nghĩa Đô, Vân Hồ( Hà Nội). Miền Nam có gà Chợ Lách (Bến Tre), Cao Lãnh (Đồng Tháp), Tân Châu (An Giang), Bà Điểm… Ở miền Nam chủ yếu là gà cựa, người ta thường mua cựa sắt tra vào chân gà hoặc chuốt cựa gà thật bén. Chơi gà cựa thiên về ăn thua, ít quan tâm chiêm ngưỡng tài nghệ của gà. Ở miền Trung, miền Bắc chơi đá gà đòn, thế.
Sau 1975, đất nước vừa thống nhất còn nhiều khó khăn thiếu thốn thì con gà có nhiệm vụ rất quan trọng là cung cấp dưỡng chất cho con người vì thế các giống gà nhỏ kí như gà ri, gà tre không được chú trọng chăn nuôi. Người ta chỉ chú ý đến những giống gà to, đẻ nhiều mang lại lợi ích kinh tế cao như gà ta vàng, gà tam hoàng và các giống gà công nghiệp nhập khẩu từ nước ngoài… Ngày nay, khi xã hội phát triển, đời sống người dân khấm khá hơn từ nhu cầu được ăn no mặc ấm sang ăn ngon mặc đẹp vì vậy cách nhìn của người dân nhất là người dân thành thị đối với con gà cũng dần chuyển từ giá trị kinh tế, dinh dưỡng sang giá trị tinh thần. Từ đó thú chơi gà kiểng được hình thành và ngày càng phát triển. Những giống gà được yêu thích chọn nuôi kiểng như: mã lại đuôi xòe, Japanese bantam ( gà Thái), Serama, Phoenix, Sumatra, rosecomb… và đặc biệt yêu thích nhất hiện nay là giống gà tre kiểng Việt Nam (GTKVN).
GTKVN được yêu thích bởi nó gần gũi, mang hình ảnh của miền quê Việt Nam. Về hình dáng GTK rất đa dạng về màu sắc, kiểu hình nên tùy theo sở thích và gu thẩm mỹ riêng của mỗi người có thể chọn cho mình một dòng gà riêng để chơi. Có thể nói, được yêu thích nhất hiện nay là những chứ gà có lông hình phụng vỹ, đuôi dài, mã dìm dài, hậu nở, lông dày phủ kính từ vùng lưng cho đến đuôi. Mồng thường được chọn là mồng trích, khuôn mặt thanh tú, nếu có thêm râu càng tạo thêm nét đẹp riêng của GTK, cánh và chân cũng phải được kết hợp hài hòa sao cho dáng đi của con gà thật oai phong, hùng dũng chân không quá ngắn, cánh dài và chê gần hết chân. Đây cũng là những tiêu chí để chọn một con gà kiểng đẹp thích hợp để làm giống. Khi đã chọn được con giống tốt thì việc ghép mái để đẻ gà con như thế nào cũng là điều hết sức thú vị trong thú chơi gà kiểng đòi hỏi người chơi phải thật sự đam mê, kiên trì nhẫn nại để tìm ra cho mình một cặp gà giống ưng ý đúng theo mong ước của mình. Vì vậy có thể nói thú chơi gà kiểng là một thú chơi mang đậm tính nghệ thuật và nhân văn khác hẳn với việc chơi gà đá nặng tính ăn thua sát phạt, sử dụng con gà như một công cụ cờ bạc và bị xã hội lên án.
Để phân biệt một con gà tre kiểng và một con gà tre đá thì điều đầu tiên có thể nhận thấy là những con gà tre đá thường có chân cao, cánh ngắn. Do dùng để đá nên người nuôi thường cắt lông và thoa nghệ vì vậy những con gà tre đá nhìn rất gọn gàng săn chắc không thướt tha quyến rũ như gà tre kiểng.
Giá thành của một con GTK hiện nay thì không có một mức giá cụ thể nào, có thể nói nó được định giá tùy theo cảm nhận và túi tiền của người mua, có những con giá chỉ vài chục đến vài trăm ngàn đồng nhưng cũng có những con trị giá đến vài chục triệu thậm chí trên trăm triệu đồng cũng là chuyện bình thường.
Hiện nay, phong trào nuôi gà kiểng phát triển mạnh trên cả nước, từ Bắc chí Nam đều có các câu lạc bộ để anh em sinh hoạt. Có nhiều diễn đàn để tham gia giao lưu như Aquabird.com.vn, gatrevn.com, gatre.com.vn, chomekong.vn… Nhưng có lẽ khu vực phía nam là phát triển mạnh nhất và cánh chim đầu đàn có thể nói là TP.HCM, các CLB được thành lập và hoạt động khá sôi nổi. Như CLB gà kiểng quận 6, CLB gà kiểng Gia Định, CLB gà kiểng quận 8… Tại CLB quận 6 thường xuyên tổ chức họp mặt giao lưu vào chủ nhật hàng tuần thu hút đông đảo các hội viên tham gia. Hàng tháng CLB tổ chức thi gà 1 lần cho tất cả các đối tượng trọng và ngoài CLB tham gia với các chủ đề khác nhau như “ Thi gà tơ đẹp”, “ Thi gà tơ dưới 7 tháng tuổi”, “ Thi gà đẹp”… Các cuộc thi thường qui tụ 40-50 con gà dự thi, giải thưởng là những kỉ niệm chương, cờ luân lưu (do 1 số thành viên tài trợ) chủ yếu mang giá trị tinh thần nhằm khuyến khích, động viên và phát triển phong trào nuôi gà kiểng. Sinh hoạt các câu lạc bộ là nơi để anh em cùng sở thích đam mê gà kiểng cuối tuần có thể gặp nhau để chia sẻ kinh nghiệm, tâm sự, đàm đạo về thú chơi quên đi những nhọc nhằn của cuộc sống đời thường.
“ Chân đạp miền thanh địa,
Đầu đội mũ bình thiên,
Mình mặc áo mã tiên,
Ban ngày đôi ba vợ,
Tôi một mình nằm riêng”.
Hình ảnh con gà cũng thường xuyên xuất hiện ở một số tác phẩm văn học như: “ Quê nội” của nhà văn Võ Quảng, thơ “ Ò ó o” của Trần Đăng Khoa, “ Tranh gà” trong tranh Đông Hồ… và còn hình tượng hóa vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam với mái tóc đuôi gà. Qua đó, ta thấy hình ảnh con gà đã gắn bó như thế nào với đời sống sinh hoạt của con người Việt Nam.
Chắc không ai có thể biết từ khi nào con gà được con người thuần dưỡng để trở thành vật nuôi nhưng chắc chắn rằng nó đã xuất hiện với con người từ khi khai hoang lập địa và phát triển mạnh mẽ cho đến ngày nay. Trải qua các giai đoạn lịch sử của đất nước thân phận của con gà cũng có những thăng trầm riêng của nó, từ thời phong kiến hình ảnh con gà thường gắn liền với những dũng tướng, những trận chiến sinh tử, sống còn và đặc biệt trong các hội hè đình đám không thể thiếu môn chọi gà; ngày xưa môn chọi gà mang đậm tính nghệ thuật chứ không ăn thua sát phạt đỏ đen bị xã hội lên án như bây giờ. Mỗi địa phương, vùng miền đều có những giống gà nổi tiếng như: Miền Bắc có gà Đồ Sơn( Hải Phòng), Nghi Tàm, Nghĩa Đô, Vân Hồ( Hà Nội). Miền Nam có gà Chợ Lách (Bến Tre), Cao Lãnh (Đồng Tháp), Tân Châu (An Giang), Bà Điểm… Ở miền Nam chủ yếu là gà cựa, người ta thường mua cựa sắt tra vào chân gà hoặc chuốt cựa gà thật bén. Chơi gà cựa thiên về ăn thua, ít quan tâm chiêm ngưỡng tài nghệ của gà. Ở miền Trung, miền Bắc chơi đá gà đòn, thế.
Sau 1975, đất nước vừa thống nhất còn nhiều khó khăn thiếu thốn thì con gà có nhiệm vụ rất quan trọng là cung cấp dưỡng chất cho con người vì thế các giống gà nhỏ kí như gà ri, gà tre không được chú trọng chăn nuôi. Người ta chỉ chú ý đến những giống gà to, đẻ nhiều mang lại lợi ích kinh tế cao như gà ta vàng, gà tam hoàng và các giống gà công nghiệp nhập khẩu từ nước ngoài… Ngày nay, khi xã hội phát triển, đời sống người dân khấm khá hơn từ nhu cầu được ăn no mặc ấm sang ăn ngon mặc đẹp vì vậy cách nhìn của người dân nhất là người dân thành thị đối với con gà cũng dần chuyển từ giá trị kinh tế, dinh dưỡng sang giá trị tinh thần. Từ đó thú chơi gà kiểng được hình thành và ngày càng phát triển. Những giống gà được yêu thích chọn nuôi kiểng như: mã lại đuôi xòe, Japanese bantam ( gà Thái), Serama, Phoenix, Sumatra, rosecomb… và đặc biệt yêu thích nhất hiện nay là giống gà tre kiểng Việt Nam (GTKVN).
GTKVN được yêu thích bởi nó gần gũi, mang hình ảnh của miền quê Việt Nam. Về hình dáng GTK rất đa dạng về màu sắc, kiểu hình nên tùy theo sở thích và gu thẩm mỹ riêng của mỗi người có thể chọn cho mình một dòng gà riêng để chơi. Có thể nói, được yêu thích nhất hiện nay là những chứ gà có lông hình phụng vỹ, đuôi dài, mã dìm dài, hậu nở, lông dày phủ kính từ vùng lưng cho đến đuôi. Mồng thường được chọn là mồng trích, khuôn mặt thanh tú, nếu có thêm râu càng tạo thêm nét đẹp riêng của GTK, cánh và chân cũng phải được kết hợp hài hòa sao cho dáng đi của con gà thật oai phong, hùng dũng chân không quá ngắn, cánh dài và chê gần hết chân. Đây cũng là những tiêu chí để chọn một con gà kiểng đẹp thích hợp để làm giống. Khi đã chọn được con giống tốt thì việc ghép mái để đẻ gà con như thế nào cũng là điều hết sức thú vị trong thú chơi gà kiểng đòi hỏi người chơi phải thật sự đam mê, kiên trì nhẫn nại để tìm ra cho mình một cặp gà giống ưng ý đúng theo mong ước của mình. Vì vậy có thể nói thú chơi gà kiểng là một thú chơi mang đậm tính nghệ thuật và nhân văn khác hẳn với việc chơi gà đá nặng tính ăn thua sát phạt, sử dụng con gà như một công cụ cờ bạc và bị xã hội lên án.
Để phân biệt một con gà tre kiểng và một con gà tre đá thì điều đầu tiên có thể nhận thấy là những con gà tre đá thường có chân cao, cánh ngắn. Do dùng để đá nên người nuôi thường cắt lông và thoa nghệ vì vậy những con gà tre đá nhìn rất gọn gàng săn chắc không thướt tha quyến rũ như gà tre kiểng.
Giá thành của một con GTK hiện nay thì không có một mức giá cụ thể nào, có thể nói nó được định giá tùy theo cảm nhận và túi tiền của người mua, có những con giá chỉ vài chục đến vài trăm ngàn đồng nhưng cũng có những con trị giá đến vài chục triệu thậm chí trên trăm triệu đồng cũng là chuyện bình thường.
Hiện nay, phong trào nuôi gà kiểng phát triển mạnh trên cả nước, từ Bắc chí Nam đều có các câu lạc bộ để anh em sinh hoạt. Có nhiều diễn đàn để tham gia giao lưu như Aquabird.com.vn, gatrevn.com, gatre.com.vn, chomekong.vn… Nhưng có lẽ khu vực phía nam là phát triển mạnh nhất và cánh chim đầu đàn có thể nói là TP.HCM, các CLB được thành lập và hoạt động khá sôi nổi. Như CLB gà kiểng quận 6, CLB gà kiểng Gia Định, CLB gà kiểng quận 8… Tại CLB quận 6 thường xuyên tổ chức họp mặt giao lưu vào chủ nhật hàng tuần thu hút đông đảo các hội viên tham gia. Hàng tháng CLB tổ chức thi gà 1 lần cho tất cả các đối tượng trọng và ngoài CLB tham gia với các chủ đề khác nhau như “ Thi gà tơ đẹp”, “ Thi gà tơ dưới 7 tháng tuổi”, “ Thi gà đẹp”… Các cuộc thi thường qui tụ 40-50 con gà dự thi, giải thưởng là những kỉ niệm chương, cờ luân lưu (do 1 số thành viên tài trợ) chủ yếu mang giá trị tinh thần nhằm khuyến khích, động viên và phát triển phong trào nuôi gà kiểng. Sinh hoạt các câu lạc bộ là nơi để anh em cùng sở thích đam mê gà kiểng cuối tuần có thể gặp nhau để chia sẻ kinh nghiệm, tâm sự, đàm đạo về thú chơi quên đi những nhọc nhằn của cuộc sống đời thường.