phuonglinh
Member
Vài năm gần đây, trên đia bàn tỉnh Bến Tre nổi lên phong trào nuôi gà đá ( gà tre), vừa để thỏa mãn thú chơi đá gà, vừa phát triển kinh tế gia đinh. Có thể nói chưa bao giờ số người nuôi gà đá nhỏ lẻ nhiều như hiện nay… điển hình là Chợ Lách.
NHÀ NHÀ NUÔI GÀ ĐÁ
Chúng tôi đã đến xã Hòa Nghĩa, thị trấn Chợ Lách. Cứ 2-3 căn nhà ở đây là có một nhà đặt lồng nhốt gà trước sân. Bên trong, lúc thì chú gà ô lông đen huyền, lúc chàng tía lông mã màu đỏ hoặc anh gà xám lông xám tro ưỡn ngực cất cao tiếng gáy. Có nhà để cả chục cái giỏ và dành hẳn một sân rộng để phơi nắng.
Ông Lê Khắc Đạm, tên thường gọi là Ba Hoai, một người có tiếng trong nghề nuôi gà đá hơn 30 năm qua ở Chợ Lách. Ngoài công việc phụ vợ buôn bán, thời gian còn lại ông Ba Hoai dành hết cho đàn gà đá của mình. Toàn bộ khoảnh sân rộng xung quanh nhà ông Ba Hoai đều dành để nuôi gà tre đá. Mỗi con gà trưởng thành được nhốt riêng trong cái giỏ đan bằng tre. Buổi chiều mỗi ngày hàng chục con gà đá được các chủ trong xóm hoặc xóm khác đem lại để “ xổ” ( đá chơi) với nhau đủ các hạng cân, lứa tuổi. Không khí xôn xao, sôi nổi như một câu lạc bộ đá gà nhỏ đang sinh hoạt. Ông Ba Hoai nói thật lòng: “ Người ta nuôi gà 6-8 tháng mới xổ, còn tôi thì chỉ 4 tháng là cho chúng thử giò. Gà tôi nuôi thường lớn mau. Tôi chỉ chăm để chúng thành gà đá chuyên nghiệp. Những con dở thì làm thịt ăn, kiên quyết không bán “xô”! Ở xóm này, nếu ai có gà hay muốn bán thì tôi cũng mua về nuôi đề dưỡng thêm, rồi bán với giá cao hơn” – ông Ba Hoai nói.
Còn anh Lê Văn Hải, giáo viên Trường THCS Nguyễn Đình Chiểu cho biết, ngoài giờ lên lớp, anh dùng thì giờ nhàn rỗi để nuôi khoảng 20 con gà đá. Anh Hai tiết lộ, nuôi gà đá để làm kinh tế cũng đơn giản. Người nuôi chỉ cần đầu tư khoảng 2-3 triệu đồng để làm chuồng trại, mua chừng 4 con mái và một con trống là gầy đàn được. “ Gà tre đá dễ nuôi vì khả năng kháng dịch bệnh tốt hơn các loại gà khác. Điều quan trọng là phải tìm diện tích rộng để thả rong gà khi chúng còn nhỏ. Còn gà lớn phải nhốt riêng, con nào giỏ nấy, nếu không thì chúng sẽ đá nhau liên miên, hư gà, khó bán” – anh nói.
CŨNG LẮM CÔNG PHU.
Theo ông Ba Hoai, gà đá mỗi con mỗi vẻ, màu sắc đa dạng, tính “ oai hùng” cũng khác nhau, nhưng giới chơi gà thích nhất là gà điều, gà xám, gà ô, gà tía. Muốn có được những con gà chiến đấu bền bỉ, gan dạ mỗi người nuôi phải chú ý đến con bố mẹ, nhất là con gà mái phải có ngoại hình khác thường, khỏe mạnh, hung dữ, bởi dân gian đã đúc kết: “ Chó giống cha, gà giống mẹ”. Nếu sau một vài lứa, đàn con xuất hiện những con gà trống gan lì, có khả năng chịu đòn giỏi thì người ta sẽ chọn con mái đó làm giống và ra sức huấn luyện những con gà trống nổi trội trong đàn. Cũng theo ông Ba Hoai, một con gà hay phải có tầm vóc to lớn, cơ bắp khỏe mạnh, chân cao, cựa đều, mỏ to và nhọn, mắt nhỏ và sâu, lớp vảy ở cẳng chân dày và cứng… Ngoài ra, người nuôi và chơi gà chọi còn phải biết cách xem tướng gà để có thể chọn được những con gà hay, gà tài. Dân chơi gà đá thường xuyên truyền nhau câu thơ về việc chọn gà giống: “ Đầu công mình cốc, cánh vỏ trai/ Đùi dài, quản ngắn chẳng sợ ai”.
Để có được một con gà tre “ chiến”, bán được với giá cao, người nuôi phải xem chân, xem tướng, coi vảy, coi mắt, mỏ, mồng gà để đánh giá khả năng chịu đòn và tránh đòn, đặc biệt là đòn đá có vẻ đẹp và hiểm không. Công đoạn sau đó là tỉa lông ở các vùng đầu, cổ, ức, đùi, rồi vô nghệ thường xuyên để có lớp thịt săn chắc và có được những ngón đòn dũng mãnh. Về nuôi dưỡng, ngoài lúa ra, người sành điệu còn cho gà ăn thêm giun, dế, ngũ cốc, lòng đỏ trứng, thịt bò bằm nhuyễn, tép, hột vịt lộn, chuối Xiêm để bồi dưỡng và tăng cường sức chiến đấu cho chúng.
Anh Lê Văn Hai kể rằng, nhiều đại gia mê gà đã bo tiền ra thuê các tay thiện nghệ chăm sóc, thuần dưỡng, luyện tập bằng cách hằng ngày cho gà vận động, xát nghệ, dầm cẳng, tắm gà, lau mình gà bằng nước ấm khi trời lạnh. Ngoài ra, mỗi tối còn phải phun rượu hai bên nách, chân, mồng, mỏ gà để cho da thịt gà được săn chắc và khỏe mạnh trước khi ra trận.
Ông Ba Hoai đúc kết: “ Nuôi gà đá lắm công phu, nhưng cái chính là phải có tình yêu và lòng đam mê. Chăm gà đá cũng giống như chăm chút đứa con của mình”.
GÀ ĐÁ “ ĐẺ” BẠC TRIỆU
Tại trường xổ của ông Ba Hoai, chúng tôi gặp chú Năm – một người mê gà đá.
Chú khẳng định: “ Nuôi gà đá kinh tế lắm; nuôi dê, nuôi bò, heo không bằng đâu. Có vài cặp mái tốt, trống dữ nở ra vài bầy, lúc đó trống tơ bán không kịp”. Bằng thực tế của mình, anh Hai bộc bạch với chúng tôi rằng, nếu biết cách chăm sóc, nuôi nấng, mỗi năm người nuôi gà đá kinh tế có thể thu lợi nhuận 15 – 20 triệu đồng. Anh Hai cho biết những con gà tre đẹp được dự báo là “ thiện chiến” được anh giữ lại để xây, xổ và bán cho dân đá gà chuyên nghiệp với giá 1,2 đến 5 triệu đồng/con. Ông Đặng Văn Dũng, một người ở xã Long Thới, thổ lộ với tôi : “ giống gà của tôi đã thắng 2 “độ” ở trường gà rồi, nên giờ người ta hỏi mua nó đến 15 triệu đồng”. Nói vậy rồi ông tỏ ý tiếc rẻ: “Hồi đi xem con gà đó đi “xổ”, thấy nó hay đã đời vậy, muốn giữ lại chơi, nhưng quá kẹt tiền nên đã để lại cho một người bạn với giá chỉ 700.000 đồng. Thiệt tiếc!”. Cũng theo ông Dũng, gần tết là thời điểm thị trường gà đá sôi động nhất. Hiện nay, giá gà đá thấp nhất khoảng 800.000 đồng/ con, những con đá hay có thể bán đến 5 -7 triệu đồng. Ông Năm Khoa rất mê gà đá, nhưng nhiều năm nay bỏ nghề vì bận công chuyện. Nay ông quyết định nuôi lại để “ hâm nóng” đam mê, đồng thời kiếm thêm thu nhập cho gia đình bởi giá gà đang tăng vùn vụt.
Theo những người nuôi gà đá ở huyện Chợ Lách, thị trường trong nước chỉ ưa chuộng những con gà tre trọng lượng khoảng 1 – 1,3kg. Những con gà cân nặng hơn lại được các thị trường Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan ưa chuộng. Ông Tư Bàn cho hay, phong trào nuôi gà đá bán “ xô” xuất đi Thái Lan đang phát triển mạnh trong dân địa phương. Các chủ thu mua tìm đến từng nhà hỏi mua với đủ giá, thấp nhất là 500.000 đồng/con; trừ mọi chi phí có thể kiếm lợi được 200.000 – 300.000 đồng/con.
Hiện nay, trên địa bàn Chợ Lách có ít nhất 4 điểm mua gà đá để bán cho thị trường Thái Lan. Tại xã Long Thới có điểm mua gà đá Tân Châu, mỗi tháng xuất 02 chuyến, mỗi chuyến từ 30 – 40 con. Chủ điểm mua gà này cho biết, họ đã mướn một căn nhà ở TP Bangkok ( Thái Lan) để làm điểm tập kết mua bán gà tre. Từ tháng 02 đến tháng 06 hằng năm, thị trường Thái Lan rất “ăn” hàng gà đá Việt Nam, nên chủ yếu mua gà đá Tân Châu phải đến từng nhà nuôi gà trong xã và những địa phương lân cận để đặt hàng hỏi mua. Chủ điểm mua gà đá này cho biết, thường thì mỗi chuyến xuất hàng, kiếm được vài triệu đồng tiền lời.
Nuôi gà đá để chơi, để bán tăng thêm thu nhập là điều đáng khuyến khích và cần được tạo điều kiện để phát triển. Chỉ có những người chơi gà đá vì máu me cờ bạc, sinh ra nhiều tệ nạn và lắm khi trở thành “ bác thằng bần” mới là thứ mọi người nên tránh.
NHÀ NHÀ NUÔI GÀ ĐÁ
Chúng tôi đã đến xã Hòa Nghĩa, thị trấn Chợ Lách. Cứ 2-3 căn nhà ở đây là có một nhà đặt lồng nhốt gà trước sân. Bên trong, lúc thì chú gà ô lông đen huyền, lúc chàng tía lông mã màu đỏ hoặc anh gà xám lông xám tro ưỡn ngực cất cao tiếng gáy. Có nhà để cả chục cái giỏ và dành hẳn một sân rộng để phơi nắng.
Ông Lê Khắc Đạm, tên thường gọi là Ba Hoai, một người có tiếng trong nghề nuôi gà đá hơn 30 năm qua ở Chợ Lách. Ngoài công việc phụ vợ buôn bán, thời gian còn lại ông Ba Hoai dành hết cho đàn gà đá của mình. Toàn bộ khoảnh sân rộng xung quanh nhà ông Ba Hoai đều dành để nuôi gà tre đá. Mỗi con gà trưởng thành được nhốt riêng trong cái giỏ đan bằng tre. Buổi chiều mỗi ngày hàng chục con gà đá được các chủ trong xóm hoặc xóm khác đem lại để “ xổ” ( đá chơi) với nhau đủ các hạng cân, lứa tuổi. Không khí xôn xao, sôi nổi như một câu lạc bộ đá gà nhỏ đang sinh hoạt. Ông Ba Hoai nói thật lòng: “ Người ta nuôi gà 6-8 tháng mới xổ, còn tôi thì chỉ 4 tháng là cho chúng thử giò. Gà tôi nuôi thường lớn mau. Tôi chỉ chăm để chúng thành gà đá chuyên nghiệp. Những con dở thì làm thịt ăn, kiên quyết không bán “xô”! Ở xóm này, nếu ai có gà hay muốn bán thì tôi cũng mua về nuôi đề dưỡng thêm, rồi bán với giá cao hơn” – ông Ba Hoai nói.
Còn anh Lê Văn Hải, giáo viên Trường THCS Nguyễn Đình Chiểu cho biết, ngoài giờ lên lớp, anh dùng thì giờ nhàn rỗi để nuôi khoảng 20 con gà đá. Anh Hai tiết lộ, nuôi gà đá để làm kinh tế cũng đơn giản. Người nuôi chỉ cần đầu tư khoảng 2-3 triệu đồng để làm chuồng trại, mua chừng 4 con mái và một con trống là gầy đàn được. “ Gà tre đá dễ nuôi vì khả năng kháng dịch bệnh tốt hơn các loại gà khác. Điều quan trọng là phải tìm diện tích rộng để thả rong gà khi chúng còn nhỏ. Còn gà lớn phải nhốt riêng, con nào giỏ nấy, nếu không thì chúng sẽ đá nhau liên miên, hư gà, khó bán” – anh nói.
CŨNG LẮM CÔNG PHU.
Theo ông Ba Hoai, gà đá mỗi con mỗi vẻ, màu sắc đa dạng, tính “ oai hùng” cũng khác nhau, nhưng giới chơi gà thích nhất là gà điều, gà xám, gà ô, gà tía. Muốn có được những con gà chiến đấu bền bỉ, gan dạ mỗi người nuôi phải chú ý đến con bố mẹ, nhất là con gà mái phải có ngoại hình khác thường, khỏe mạnh, hung dữ, bởi dân gian đã đúc kết: “ Chó giống cha, gà giống mẹ”. Nếu sau một vài lứa, đàn con xuất hiện những con gà trống gan lì, có khả năng chịu đòn giỏi thì người ta sẽ chọn con mái đó làm giống và ra sức huấn luyện những con gà trống nổi trội trong đàn. Cũng theo ông Ba Hoai, một con gà hay phải có tầm vóc to lớn, cơ bắp khỏe mạnh, chân cao, cựa đều, mỏ to và nhọn, mắt nhỏ và sâu, lớp vảy ở cẳng chân dày và cứng… Ngoài ra, người nuôi và chơi gà chọi còn phải biết cách xem tướng gà để có thể chọn được những con gà hay, gà tài. Dân chơi gà đá thường xuyên truyền nhau câu thơ về việc chọn gà giống: “ Đầu công mình cốc, cánh vỏ trai/ Đùi dài, quản ngắn chẳng sợ ai”.
Để có được một con gà tre “ chiến”, bán được với giá cao, người nuôi phải xem chân, xem tướng, coi vảy, coi mắt, mỏ, mồng gà để đánh giá khả năng chịu đòn và tránh đòn, đặc biệt là đòn đá có vẻ đẹp và hiểm không. Công đoạn sau đó là tỉa lông ở các vùng đầu, cổ, ức, đùi, rồi vô nghệ thường xuyên để có lớp thịt săn chắc và có được những ngón đòn dũng mãnh. Về nuôi dưỡng, ngoài lúa ra, người sành điệu còn cho gà ăn thêm giun, dế, ngũ cốc, lòng đỏ trứng, thịt bò bằm nhuyễn, tép, hột vịt lộn, chuối Xiêm để bồi dưỡng và tăng cường sức chiến đấu cho chúng.
Anh Lê Văn Hai kể rằng, nhiều đại gia mê gà đã bo tiền ra thuê các tay thiện nghệ chăm sóc, thuần dưỡng, luyện tập bằng cách hằng ngày cho gà vận động, xát nghệ, dầm cẳng, tắm gà, lau mình gà bằng nước ấm khi trời lạnh. Ngoài ra, mỗi tối còn phải phun rượu hai bên nách, chân, mồng, mỏ gà để cho da thịt gà được săn chắc và khỏe mạnh trước khi ra trận.
Ông Ba Hoai đúc kết: “ Nuôi gà đá lắm công phu, nhưng cái chính là phải có tình yêu và lòng đam mê. Chăm gà đá cũng giống như chăm chút đứa con của mình”.
GÀ ĐÁ “ ĐẺ” BẠC TRIỆU
Tại trường xổ của ông Ba Hoai, chúng tôi gặp chú Năm – một người mê gà đá.
Chú khẳng định: “ Nuôi gà đá kinh tế lắm; nuôi dê, nuôi bò, heo không bằng đâu. Có vài cặp mái tốt, trống dữ nở ra vài bầy, lúc đó trống tơ bán không kịp”. Bằng thực tế của mình, anh Hai bộc bạch với chúng tôi rằng, nếu biết cách chăm sóc, nuôi nấng, mỗi năm người nuôi gà đá kinh tế có thể thu lợi nhuận 15 – 20 triệu đồng. Anh Hai cho biết những con gà tre đẹp được dự báo là “ thiện chiến” được anh giữ lại để xây, xổ và bán cho dân đá gà chuyên nghiệp với giá 1,2 đến 5 triệu đồng/con. Ông Đặng Văn Dũng, một người ở xã Long Thới, thổ lộ với tôi : “ giống gà của tôi đã thắng 2 “độ” ở trường gà rồi, nên giờ người ta hỏi mua nó đến 15 triệu đồng”. Nói vậy rồi ông tỏ ý tiếc rẻ: “Hồi đi xem con gà đó đi “xổ”, thấy nó hay đã đời vậy, muốn giữ lại chơi, nhưng quá kẹt tiền nên đã để lại cho một người bạn với giá chỉ 700.000 đồng. Thiệt tiếc!”. Cũng theo ông Dũng, gần tết là thời điểm thị trường gà đá sôi động nhất. Hiện nay, giá gà đá thấp nhất khoảng 800.000 đồng/ con, những con đá hay có thể bán đến 5 -7 triệu đồng. Ông Năm Khoa rất mê gà đá, nhưng nhiều năm nay bỏ nghề vì bận công chuyện. Nay ông quyết định nuôi lại để “ hâm nóng” đam mê, đồng thời kiếm thêm thu nhập cho gia đình bởi giá gà đang tăng vùn vụt.
Theo những người nuôi gà đá ở huyện Chợ Lách, thị trường trong nước chỉ ưa chuộng những con gà tre trọng lượng khoảng 1 – 1,3kg. Những con gà cân nặng hơn lại được các thị trường Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan ưa chuộng. Ông Tư Bàn cho hay, phong trào nuôi gà đá bán “ xô” xuất đi Thái Lan đang phát triển mạnh trong dân địa phương. Các chủ thu mua tìm đến từng nhà hỏi mua với đủ giá, thấp nhất là 500.000 đồng/con; trừ mọi chi phí có thể kiếm lợi được 200.000 – 300.000 đồng/con.
Hiện nay, trên địa bàn Chợ Lách có ít nhất 4 điểm mua gà đá để bán cho thị trường Thái Lan. Tại xã Long Thới có điểm mua gà đá Tân Châu, mỗi tháng xuất 02 chuyến, mỗi chuyến từ 30 – 40 con. Chủ điểm mua gà này cho biết, họ đã mướn một căn nhà ở TP Bangkok ( Thái Lan) để làm điểm tập kết mua bán gà tre. Từ tháng 02 đến tháng 06 hằng năm, thị trường Thái Lan rất “ăn” hàng gà đá Việt Nam, nên chủ yếu mua gà đá Tân Châu phải đến từng nhà nuôi gà trong xã và những địa phương lân cận để đặt hàng hỏi mua. Chủ điểm mua gà đá này cho biết, thường thì mỗi chuyến xuất hàng, kiếm được vài triệu đồng tiền lời.
Nuôi gà đá để chơi, để bán tăng thêm thu nhập là điều đáng khuyến khích và cần được tạo điều kiện để phát triển. Chỉ có những người chơi gà đá vì máu me cờ bạc, sinh ra nhiều tệ nạn và lắm khi trở thành “ bác thằng bần” mới là thứ mọi người nên tránh.